چطور موضوع سخنرانی و کنفرانس پیدا کردن کنیم؟

پیدا کردنِ موضوع سخنرانی اولین و مهم‌ترین چالش در سخنرانی است. طی این سال‌ها که دوره‌های آموزشی فن بیان و سخنرانی برگزار می‌کنیم، بارها و بارها مشاهده می‌کنم که شرکت کنندگان با این چالش مشترک روبه‌رو هستند: “نمی‌دونم راجع به چی حرف بزنم؟” ؛ “موضوع ندارم …” و… .

من (ثریا شکری) خودم هم با این مسأله مواجه بودم حتی یادم هست که تمرین‌ها را انجام نمی‌دادم چون موضوعِ سخنرانی نداشتم! اما اشتیاقم به سخنرانی باعث شد در این زمینه مطالعه و پرس‌وجو کنم و برای همیشه این مسأله را حل کنم. این راه‌حل طلایی را در این مقاله با شما خواننده عزیز به اشتراک می‌گذارم.

 با خواندن این مقاله و راهکاری که ارائه شده است همیشه موضوعات فراوانی برای صحبت خواهیم داشت و هیچگاه به دردِ بی‌موضوعی گرفتار نمی‌شویم ولی بعد از آن به  پُرموضوعی دچار می‌شویم!

پسته خالی وقتی لب باز کند رُسوا شود

تصور کنید که شما یک کارخانه‌دارِ ثروتمند و معتبر هستید و سود بالای ۵۰% برای شما قابل قبول است. با این فرض یک فرد کارتن خواب و بی‌پول قصد دارد برای شما یک سخنرانی با موضوعِ سود بالای ۳۰% داشته باشد. آیا با این شرایط شما حاضرید پای صحبت‌های این شخص بنشینید؟ به احتمال خیلی زیاد جوابتان منفی است.

ما انسان‌ها ذاتاً جذب سخنرانیِ کسی می‌شویم که چیزی برای ارائه داشته باشد و از او اطلاعات‌ِ جدیدی به ما برسد. اگر در سخنران شایستگی کافی و مرتبط با موضوع‌ِ سخنرانی مشاهده نشود، هیچ گوشی خود را بدهکار سخنانِ او نمی‌داند.

سخنران شایسته چه کسی است؟

از قدیم گفتند واعظ بی عمل مانند زنبور بی عسل است! یک سخنران شایسته مانند زنبوری است که خودش عسل درست می‌کند و می‌تواند به دیگران هم بدهد؛ درواقع ارزشی تولید می‌کند. شایستگی با رشد فردی محقق می‌شود. در ارتباط با موضوعِ سخنرانی هرچه رشد فردی ما بیشتر باشد برای سخنرانی کردن شایسته تر می‌شویم.

به احتمال زیاد این سخن ادیسون (مخترع برجسته تاریخ) را شنیده‌اید:

از ادیسون پرسیدند: چطور ناامید نشدی با اینکه ۹۹۹ بار در تولید لامپ شکست خوردی؟ او در جواب گفت: من شکست نخوردم بلکه ۹۹۹ راهِ درست نکردنِ لامپ را یاد گرفتم.

ادیسون و خیلی از افراد موفق سال‌‌هاست که دیگر بین ما نیستند ولی سخنانشان همچنان در قلب و یاد ما زنده است. همه افراد موفق یک ویژگی مشترک دارند اینکه همگی به رشد فردی خود بسیار توجه می‌کنند.

درواقع این افراد روی خودشان سرمایه‌گذاری می‌کنند؛ انضباط، پشتکار، اعتماد به نفس، برنامه ریزی، هدفگذاری، قدرت تصمیم‌گیری  و…  در زندگی این افراد مشهود است و با رشد فردی در این زمینه ها به جایگاه شایسته‌ای دست یافته اند.

افراد موفق و خودساخته حرف برای گفتن زیاد دارند و شنونده زیاد هم برای شنیده شدن. همه ما تشنه موفق شدن هستیم و شنیدن سخنان افراد موفق برای ما الهام بخش است.

به فرض مثال: اگر موضوع‌ِ سخنرانی “اولین راز موفقیت” و سخنران “ادیسون” باشد طبیعی است که صندلیِ خالی در سالنِ چند صد میلیون نفری هم یافت نشود.

بنابراین موضوع‌ِ سخنرانی را باید طوری انتخاب کنیم که خودمان رشد کافی در آن زمینه داشته باشیم. در این صورت مخاطبان زیادی برای شنیدن سخنان ما جذب می‌شوند.

داستان ها و تجربیات خودت 

دیل کارنگی در کتاب آیین سخنرانی نوشته است:

خطابه هایی (سخنران هایی) که زنده اند و حرکت می‌کنند، وارد اجتماع می‌شوند، گام برمی‌دارند و خدا را ستایش می‌کنند، خطابه هایی که به قلب جامعه راه می‌یابند. این سخنان واقعی همان هایی هستند که از عمق اندیشه فردی که گوینده آنهاست سرچشمه می‌گیرند.

موضوعِ سخنرانی اگر برگرفته از تجربیات خودمان باشد، در جذب مخاطبین بسیار موفق‌تر عمل می‌کنیم. درس هایی که از زندگی گرفته‌ایم، فراز و نشیب هایی که سپری کرده ایم، موفقیت هایی که به دست آورده ایم و… برای ایده گرفتن و طراحی موضوع سخنرانی، سخنران را از سردرگمی نجات می‌دهد.

در بطن تمامی اتفاقات روزمره، نکات بسیاری نهفته است که هرکدام پتانسیل موضوع شدن را دارند:

دیدن جوانی که فرد مُسِنی را از خیابان عبور می‌دهد؛ خبری که می‌شنویم؛ نوع برخورد مشتری یا اطرافیان؛ نکته مهمی که از یک کتاب یاد می‌گیریم؛ فیلمی که می‌بینیم؛ شغلی که داریم  و … .

با دقت و تیزبینی می‌توانیم از این وقایع روزمره، یک هسته روانشناسی، اخلاقی، مهندسی، پزشکی یا هر برداشت دیگری استخراج کنیم و موضوع سخنرانی خود را بر اساس آن پرورش دهیم. 

سخنرانی پُلی بین شخصیتِ امروز و شخصیتِ درخشانِ فردا

فوت کوزه‌گری خود را در این بخش فاش می‌کنم:

از وقتی با این راز آشنا شده ام تمرینِ سخنرانی برایم بسیار لذت بخش شد و حتی در صحبت کردن عادی‌ام هم تاثیر بسزایی داشت.

تنها زحمتی که می‌کشیدم در طول روز هر پیام مهمی که برداشت می‌کردم یا به من الهام می‌شد در قسمت note تلفن همراهم یادداشت می‌کردم. سپس هر زمان که می خواستم تمرین کنم یکی از این موضوعات را به عنوان موضوعِ سخنرانی انتخاب و متن آن را آماده می‌کردم؛ به همین راحتی! (البته می توانید از اپلیکیشن های مختص این کار مثل wunderlist یا ToDo هم استفاده کنید.)

البته یک کار اضافه تری هم انجام می‌دادم و هنوز هم می‌دهم این است که اگر سوالی برایم پیش بیاید یا در زمینه‌ای احتیاج به مطالعه داشته باشم حتماً در همان note ثبت می‌کنم و بعد از مطالعه و تحقیق متنی اساسی مهیا می‌کنم. درواقع همان سوالات و مطالعات، موضوعِ سخنرانی‌ام می‌شود.

این راهکار عالی دو مزیت عالی دارد:

اول: خودمان مالک ۱۰۰% موضوعِ سخنرانی هستیم و هرچه که می‌گوییم از دل خودمان برمی‌آید همین باعث می‌شود بر دل دیگران هم بنشیند. برخلاف کپی کردن که هم اعتبار سخنران را خدشه‌دار می‌کند، هم جذابیت و اثری ندارد حتی ذره‌ای!

دوم: شدیداً به رشد فردی خودمان کمک می‌کند. مطالعه و تحقیقی که قبل از ارائه انجام می‌دهیم برای خودمان و زندگیمان هم مفید است. همین رشد فردی، شایستگی ما را برای موضوعِ سخنرانی بیشتر می‌کند.

به عمل کار برآید به سخندانی نیست

یک درخت هرچه شاخه های بزرگ‌تر و بیشتری داشته باشد میوه زیادتری هم خواهد داد. از یک شاخه، میوه بچینیم باز هم میوه روی شاخه های دیگر باقیست. شخصی که همواره در مسیر رشد فردی گام بر‌می‌دارد و سعی می‌کند هر روز بهتر از روز قبل باشد مانند همان درخت است که هر روز شاخه‌هایش گسترده‌تر و پربارتر می‌شود.

ما اگر موضوعی را انتخاب کنیم و در زندگی شخصی خودمان به کار ببریم، از آن یک موضوع هزاران تجربه به دست می‌آوریم که آن هزاران تجربه تبدیل به هزاران موضوعِ سخنرانی می‌شود و ساعت ها حرف برای گفتن خواهیم داشت.

جمع‌بندی

پیدا کردن موضوعِ سخنرانی اولین و مهم‌ترین گام در سخنرانی کردن است. در انتخاب موضوع سخنرانی توجه به این نکته ضروری است که خودمان باید شایستگی کافی در آن زمینه داشته باشیم در غیر این صورت کسی برای حرف ما تَره هم خورد نمی‌کند!

شایستگی با رشد فردی محقق می‌شود؛ توجه به رشد فردی و الهام بخش بودن وجه مشترک بین تمامی افراد موفق است و همین ویژگی مخاطبین زیادی را جذب سخنرانی آن‌ها می‌کند.

توجه به وقایع روزمره و برداشت هایی که از تجربیات خودمان داریم در پیدا کردن موضوعِ سخنرانی به ما کمک شایانی می‌کنند. از طرفی با افزایش مطالعه در زمینه های مورد علاقه می‌توانیم دایره موضوعات خود را گسترده‌تر کنیم.

این روش دو مزیت دارد:

1. موضوعِ سخنرانی ۱۰۰% متعلق به خودمان است و کپی نیست؛
2. در رشد فردی و شایستگی ما تاثیر بسزایی دارد.

تمرین

1. یک لیست به قسمت Note گوشی همراه خود اضافه کنید؛ هر برداشت یا پیام مهمی که از وقایع روزمره‌ی خود دارید به عنوان موضوعِ سخنرانی به این لیست اضافه کنید.
2. احساس می‌کنید به چه موضوعاتی علاقمند هستید یا احتیاج به آموزش دارید؛ از همان شروع به تحقیق و مطالعه کنید. مشورت کردن و استفاده از تجربیات دیگران هم بسیار سودمند است. از نتایج تحقیق خود می‌توانید موضوع سخنرانی متنوعی استخراج کنید.