چگونه خوش زبان باشیم؟

از شما خواننده گرامی یک سوال دارم، واقعاً چرا می‌خواهید خوش زبان باشید؟ شیرین زبانی چه فایده‌ای برای شما دارد؟ البته هر فردی دلیل خودش را دارد، اما همه ما می‌دانیم افراد خوش سر و زبان چقدر جذاب و محبوب هستند و کاریزمای عجیبی دارند.

در اقوام ما فردی به نام محمد هست که بسیار چاق می‌باشد و خداوند در بزرگی دماغ این بشر هیچ چیزی کم نگذاشته است! همیشه هم لباس‌های معمولی می‌پوشد و ظاهر ساده‌ای دارد. اما محال است در جمعی حضور داشته باشد و دیگران اطراف او جمع نشوند! نمی‌دانم این فرد به جای غذا آهن‌ربا می‌خورد؟! تنها دلیل جذابیت آقا محمد، خوش زبانی و هوش کلامی بالای اوست که وقتی شروع به صحبت می‌کند هر چه گوش و چشم در آن مکان وجود داشته باشد، به سمت او کشیده می‌شود!

خوش زبان بودن واقعاً بی‌هزینه‌ترین هدیه است! هدیه هم برای خودمان و هم برای دیگران چون به جذابیت خود ما کمک می‌کند بدون آنکه نیاز باشد مانند یوزارسیف زیبا باشیم یا مانند بیل گیتس پولدار! از طرفی دیگران هم از هم صحبتی با ما، حس و حال خوبی می‌گیرند.

تصور کنید بسیار خوش زبان هستید، در آن صورت چه موقعیت‌ها و موفقیت‌هایی برای شما به وجود می‌آید؟ باید به شما بگویم که اگر ۹ راهکار زیر را در کلام خود رعایت کنید، این تصورات زیبا را در واقعیت هم خواهید چشید!

از زبان مخاطب سخن بگو!

این نکته را اول از همه مطرح کردم چون از بقیه موراد تاثیرگذارتر است. اگر واقعاً مایل هستید که مخاطب توجه خود را برای شما خرج کند و خوشش بیاید، باید شما هم به او توجه کنید و از زبان او، دغدغه‌ها، خواسته‌ها، آرزوها و نیازهای او صحبت کنید.

در واقع هنر شما باید این باشد که سخن خود را با زندگی مخاطب گره بزنید تا بداند که او هم در گفتگو شریک است نه اینکه نقش چغندر دارد!

یکبار امتحان کنید خودتان خواهید دید که مخاطب چهار چشم و گوش دیگر قرض می‌گیرد و میخکوب صحبت‌های شما می‌شود. بگذارید خیالتان را راحت کنم، راز اصلی خوش زبان بودن همین است و بس!

گوش بده، گوش بده، گوش بده!

خیلی از ما فکر می‌کنیم برای خوش زبان بودن حتماً باید پرحرفی کنیم و دیگران فقط گوش بدهند! اما خواهشاً اینطور نباشید! درست است که نامش خوش زبانی است اما لازم نیست همیشه زبان خود را به کار گیرید بلکه گاهی اوقات باید اجازه دهید مخاطب زبان بچرخاند و در گفتگو شریک شود.

در واقع این تکنیک در رابطه با تکنیک قبلی می‌باشد چون به همان اندازه که شما دوست دارید صحبت کنید و دیده شوید، مخاطب هم دلش پَرپَر می‌زند حرف‌هایی که به ذهنش هجوم می‌آورند را به زبان آورد. اجازه دهید او هم صحبت کند و شما گوش دهید. اصلا خودتان سوال بپرسید تا او هم به حرف بیاید. با اینکار لطف بزرگی برای خوش زبان بودن خود کرده‌اید.

متاسفانه خیلی از ما مهارت گوش دادن فعال نداریم و صد تاسف برای مدارس که دریغ از یک فصل کتاب از این مطلب را آموزش دهد! بدتر اینکه خیلی از ما دقت و حوصله کافی برای گوش دادن فعال نداریم.

می‌خواهید بدانید راز گوش دادن فعال چیست؟ تنها کافیست که خود را دانش آموز بدانید که در گوش دادن به سخنان استادش هست! لطفاً جبه نگیرید که «خب همه که استاد نیستن…میخوای قلم و کاغذ هم داشته باشیم!!». منظور من این است که فکر نکنیم علامه دهر هستیم و همه چیز را می‌دانیم. برای چند دقیقه پیش فرض‌های خود را کنار بگذارید و از دید مخاطب به حرف‌هایش گوش دهید.

گوش دادن فعال به ما کمک می‌کند که فکر و ذهن خود را وسعت بدهیم. انیشتین یک جمله عالی دارد «هر چه بیشتر می‌دانم، تازه متوجه می‌شود که هیچ چیز نمی‌دانم».

به مخاطب احترام بگذار!

افراد خوش زبان یک سیاست عالی دارند که خواه ناخواه آن را به کار می‌گیرد. این افراد می‌دانند که برای حفظ کاریزما و جذابیت، نباید چهره خود را خراب کنند. به عنوان مثال بی‌ادبی، فحاشی، توهین، لغات فسخ و رکیک و… استفاده نمی‌کنند!

افراد خوش زبان، زبانشان شیرین است چون مخاطب را قضاوت نمی‌کنند و او را همان طور که هست به رسمیت می‌شناسند. برای نشان دادن احترام، باید خود را جای مخاطب بگذاریم و بدانیم که اگر ما هم جای او بودیم شاید مانند او عمل می‌کردیم و همان خصوصیات و ویژگی‌های مشابه را می‌داشتیم. اگر همه مردم دنیا این به این نکته عمل کنند، دیگر دل کسی نمی‌شکند، قاتل زنجیره‌ای به وجود نمی‌آید، فرزند پرخاشگر نخواهیم داشت، پدر و مادرها بد اخلاقی نمی‌کردند و… . تصور کنید دنیا چقدر زیبا و پر از آرامش می‌شد!

خوش زبان بودن بیهوده‌گویی نیست!

به قول قدیمی‌ها و بزرگان اهل ادب، یکی از آفات کلام بیهوده‌گویی است. حرف‌های بیهوده که نه نفعی دارند و نه ضرر، یکی از بزرگترین خودزنی‌های یک گوینده حرفه‌ای است. خواهش می‌کنم به کلام افراد موفق یا سخنرانان بزرگ توجه کنید. ببینید که چقدر منطقی شرایط را توصیف می‌کنند و راهکار ارائه می‌دهند. وقتی پای صحبت‌های چنین افرادی می‌نشینیم دست خالی بلند نمی‌شویم بلکه نکته‌ای یاد می‌گیریم که به ما کمک می‌کند زندگی بهتری داشته باشیم.

یک تکنیک به شما می‌گویم و امیدوارم همانطور که برای من معجزه کرد، برای شما هم مفید باشد. اگر می‌خواهید میزان خوش زبان بودن خود را بسنجید، حتماً با افراد سطح بالا ارتباط بگیرید و کمی با آن‌ها صحبت کنید. اگر واقعاً بتوانید توجه آن‌ها را جلب کنید باید از پیشرفت خود خوشحال باشید. برای اینکه این لحظات سرنوشت ساز را تجربه کنید، راز فایده‌گویی را به کار بگیرید! سعی کنید حرفی بزنید که برای چنین افرادی فایده داشته باشد. مطمئن باشید مورد استقبال قرار می‌گیرید.

خدایا شکرت که نعمت خوش زبانی را به بشر دادی!

حواست به لحنت باشد!

لحن ما تاثیر غیر قابل انکار در خوش زبان بودن دارد. کلمات با لحن ما رنگ و شکل می‌گیرند و فرقی ندارد که آن کلمه خوب باشد یا نه! فرض کنید می‌خواهید به دوست خود بگویید «برای من یک لیوان آب بیار»، یکبار به حالت خواهش و یکبار به حالت دستوری و رئیس مأبانه بگویید سپس واکنش دوستتان را ببینید. احتمالاً در حالت دوم دوستتان بگوید «نوکر بابات غلام سیاه»!

جمله در هر دو حالت یکسان است اما لحن متفاوت ما باعث شد که احساس متفاوتی در مخاطب ایجاد شود و واکنش متفاوتی از او بگیریم! واقعاً باید اینجا بگوییم «فتبارک الله احسن الخالقین بابت این ظرافت در آفرینش انسان» که با یک تغییر لحن احساسات تغییر می‌کند!

تحقیقات نشان داده است که لحن ۳۸ درصد در انتقال پیام تاثیر دارد اما خودِ کلمات فقط ۷ درصد موثر هستند! برای خوش زبان بودن حتماً حواسمان به لحن خود باشد که خدایی نکرده باعث سوء تفاهم نشویم!

شوخ طبعی شاه کلید خوش زبان بودن!

از این مورد دیگر نیازی نیست چیزی بگویم، خودتان می‌دانید که شوخ طبعی بخش لاینفک افراد خوش زبان است! این افراد هوش کلامی فوق العاده‌ای در طنز گفتن دارند و واقعاً به آن‌ها باید غبطه خورد چون به راحتی می‌توانند دیگران را بخندانند و دل آن‌ها را به دست آورند.

شوخ طبعی یک هنر است و اگر آن را در خود تقویت کنید باید بگویم که کلید دلربایی را به دست آورده‌اید. اما بسیاری از افرادی که به مجموعه ایرج شرفی مراجعه می‌کنند، با زبان بی زبانی می‌گویند که «واقعا دلم میخواد شوخ طبع باشم اما بلد نیستم… تروخدا دو کیلو شوخ طبعی به من بدین که یکم بامزه بشم»!

خوشبختانه با تخصص چندین ساله که در زمینه هوش کلامی داریم، توانستیم الگوهای حرفه‌ای و تمرینات حساب شده‌ای ارائه دهیم که این آرزوی دوستان برآورده شود. در انتهای دوره یک مُشت افراد بانمک تحویل می‌دهیم اما نگرانی ما این است که با حضورشان فشار خون جامعه بالا نرود!

نقاب نزن!

دو واقعیت وجود دارد: مردم جنس خریداری شده را دوباره نمی‌خرند و اینکه به جنس تقلبی اعتماد نمی‌کنند! این حقیقت تنها در رابطه با کالای مغازه نیست بلکه شامل شخصیت، رفتار و کلام ما هم می‌شود. ما اگر سعی کنیم شبیه فرد دیگری صحبت کنیم یا خود واقعی‌مان را پنهان کنیم، نمی‌توانیم اعتماد دیگران را جلب کنیم.

برای خوش زبان بودن باید خودمان باشیم (البته بهترین خودمان) و با اعتماد به نفس نظر خود را بیان کنیم. از قدیم گفته‌اند «هر آنچه از دل برآید لاجرم بر دل نشیند». هنگام صحبت کردن روی تصویر ذهنی و احساس خود متمرکز شوید و سعی کنید همان را واضح و شفاف بیان کنید.

زمانی که این نکته را یاد گرفتم تازه فهمیدم که خوش زبان بودن یعنی چه!

امن باش سپس خوش زبان!

تا زمانی که دیگران در کنار ما احساس امنیت نکنند، به صحبت‌های ما اصلاً گوش نمی‌دهند! تصور کنید جنگل زندگی می‌کنید و به تازگی خرس بزرگی پیدا شده که نصفه شب‌ها به خانه آدم‌ها می‌آید و آن‌ها را یک لقمه چپ می‌کند! آیا می‌توانید شب‌ها خواب آسوده و لذت بخش داشته باشید؟ مطمئناً خیر!

صد در صد جَوِ صحبت کردن هم به همین شکل است!  خرد خوش زبان می‌داند که نباید سوالات شخصی و خصوصی بپرسد یا رازها و موضوعات شخصی مخاطب را برملا سازد تا مخاطب معذب و دلخور نشود.

اتفاقاً همزمان با این مقاله، داشتم با مادرم صحبت می‌کردم و می‌گفت که از دست یکی از اقوامش ناراحت است چون در جمع درباره زندگی شخصی ما و پدرم حرف نامربوطی زده است! متأسفانه این امر باعث شده که اعتمادی به ایشان نداشته باشیم و معاشرت خود را با ایشان محدود کنیم!

این رفتار و اشتباهات باعث می‌شود اعتبار خود را از دست دهیم و اگر اعتبار نداشته باشیم پس بهتر است سکوت کنیم چون دیگر کلاممان خریدار نخواهد داشت! خوش زبان بودن بها دارد و باید برای داشتن آن قلب بزرگی داشته باشیم تا افراد زیادی در آن جای بگیرند!

با حُسن جویی دلبری کن!

شیرین‌ترین و دلبرترین قسمت خوش زبان بودن، حُسن جویی است. حُسن جویی یعنی شما یک ویژگی یا نکته مثبت از فردی ببینید و آن را به زبان بیاورید، اصطلاحاً از او تعریف کنیم. هر چقدر از تاثیر فوق العاده این مهارت بگویم کم گفتم. پیشنهاد می‌کنم اگر می‌خواهید حرفه‌ای و اثرگذار از دیگران تعریف کنید، مقاله حُسن جویی را بخوانید.

سخن آخر را هم بشنو ای اهل رشد!

واقعاً خودم از نوشتن این مقاله لذت بردم چون ۹ گنج طلایی را در آن قرار دادیم که هر کدام به طرز فوق العاده‌ای کلام، روابط و زندگی شما را متحول می‌کنند. فقط یک نفر مرد کهن می‌خواهد که به آن‌ها عمل کند. اما در انتها به شما بگویم که خوش زبانی شامل موارد دیگری هم می‌شود مانند حاضرجوابی، بداهه گویی، متقاعد سازی و… . شما با شرکت در دوره هوش کلامی هر آنچه که برای داشتن کلام قدرتمند و زیبا نیاز دارید را به دست می‌آورید. ما هم پا به پای شما کنارتان هستیم تا کلام خود را تقویت کنید. برای اطلاعات بیشتر روی دوره هوش کلامی کلیک کنید.