قوانین سخنرانی بداهه
در مقالات قبلی گفتیم که مهارت بداهه گویی یعنی چطور صحبت کنیم تا حرف کم نیاوریم و آنجایی که لازم است سریع حرفمان را بزنیم. همچنین گفتیم سخنرانی بداهه به ما یک قدرت عجیب‌وغریب می‌دهد و ما را از بقیه افراد متمایز می سازد.
در انتها نیز متوجه شدیم که اصلاً چیزی به اسم صحبت بداهه وجود ندارد و موضوع بداهه گویی یک دروغ بزرگ است. مهارتهای بداهه گویی چیزی جز مسیرهای عصبی بسیار زیادی که از قبل در ذهن فرد شکل گرفته است، نیستند.
دام های سخنرانی بداهه
برای آنکه در دام‌های سخنرانی بداهه گیر نیفتیم در این مقاله به برخی از نکات می پردازیم تا سخنرانی بداهه‌مان حرفه‌ای‌تر باشد.
یک:
در مقاله قبلی هم اشاره کردیم که هر سخنران خوب الزاماً بداهه گوی خوبی نیست. اگر در حال حاضر به‌خوبی سخنرانی می‌کنیم، اسیر این دام نشویم و توهم این را نداشته باشیم که در موقعیت‌های خاص قدرت بداهه گویی داریم. برای بداهه گویی باید تمرین کرد و از قبل پرونده های آماده در ذهن داشت و همچنین به تکنیکهای بداهه گویی مسلط بود.
دو:
برخی به‌اشتباه اینگونه تصور می‌کنند که: «چون در حال بداهه سخنرانی کردن هستم و مخاطب می‌داند که این صحبت به‌صورت بداهه است و من غافلگیر شده‌ام، بنابراین انتظار بالایی از من ندارند و این صحبت اهمیت زیادی ندارد.»
در جواب این افراد اینگونه خواهیم گفت که اگر قرار است ما از سخنرانی بداهه به‌عنوان یک ابزار قدرتمند برای نشان دادن میزان هوش کلامی‌مان استفاده کنیم، اتفاقاً خیلی هم موضوع مهمی است؛ حتی مهم‌تر از سخنرانی‌های از قبل طراحی‌شده.
سه:
دام اشتباه دیگر این است که اینگونه باور داشته باشیم که اگر در حین سخنرانی بداهه، پراکنده‌گویی کنیم و از این شاخه به شاخه دیگر بپریم، اشکالی ندارد؛
خوب است بدانیم که اگر کلام ما منسجم نباشد، نه‌تنها باعث جایگاه سازی ما در ذهن مخاطب نمی‌شود، بلکه از همان جایگاه قبلی خود نیز سقوط خواهیم کرد.
چهار:
مراقب مدیریت زمان باشیم. گاهی پیش می‌آید که در سخنرانی بداهه به دلیل طولانی شدن صحبتمان، مخاطبان خسته می‌شوند و بجای آنکه در نظر آن‌ها فرد توانمندی به نظر برسیم، اعتبارمان را هم از دست می‌دهیم.
و آخرین دام اینکه…
و آخرین دام همان جمله معروف در مقاله قبلی است که می گفت:
سخنرانی بداهه سخنرانی بدون آمادگی نیست، سخنرانی بدون اطلاع است.
پیکره بندی سخنرانی بداهه
تصور کنید کتابی به شما داده شود که شیرازه آن را (قسمتی که تمامی ورقه‌ها به هم چسبیده‌اند) بریده‌اند و کتاب به‌صورت ورقه ورقه درآمده است. این ورقه‌ها را به هم ریخته‌اند و صفحات آن پشت سر هم نیستند. از شما می‌خواهند این کتاب را مطالعه کرده و هر آنچه برداشت نموده‌اید را به‌صورت خلاصه بیان کنید. چند درصد از مطالب این کتاب را درک می‌کنید؟!
از مثال بالا تعجب می‌کنیم اما ماهیت صحبت خیلی از افراد (حتی شاید خودمان) اینگونه است. صحبتی فاقد چارچوب، بدون قالب، تهی از پیکره‌بندی.
هرچقدر هم که سطح دانش، تجربه و مهارتمان در هر حوزه‌ای بالا باشد، وقتی می‌خواهیم به‌صورت بداهه صحبت کنیم، اگر صحبت‌هایمان چارچوب مشخصی نداشته باشند، نمی‌تواند برای مخاطب جذاب باشد.
اگر صحبت هایمان پیکره بندی نداشته باشند، چی میشه؟
اگر صحبت‌هایمان پیکره‌بندی نداشته باشد، مثل این است که برای شام مهمان دعوت کرده‌ایم و بهترین و مرغوب‌ترین مواد غذایی را تهیه نموده‌ایم اما بجای پخت غذا و چینش زیبای سفره، همه مواد غذایی خام را در یک تشت قرمز بریزیم و جلوی او بگذاریم و بگوییم: «بفرمایید شروع کنید!»
اگر دانشمان را بدون نظم و ترتیب و پیکره‌بندی ارائه کنیم، دقیقاً مانند همین تشت قرمزرنگ است. همان‌گونه که در پخت غذا از اجاق‌گاز و ظروف استفاده می‌کنیم، برای ارائه بهتر مطالبمان هم باید از پیکره‌بندی استفاده کنیم.
استفاده از قالب‌های پیکره‌بندی، باعث می‌شوند صحبت‌های بداهه ما برای مخاطب قابل‌فهم باشد.
وقتی از پیکره‌بندی استفاده می‌کنیم توقع نداریم صحبت‌های ما موردپذیرش واقع شود؛ چراکه پذیرش یک موضوع و متقاعد ساختن دیگران برای پذیرش ما نیازمند پر شدن لیوان متقاعدسازی آن‌هاست و کلام ما تنها بخشی از این لیوان را پر می‌کند. استفاده ما از قالب‌های پیکره‌بندی صرفاً برای این است که صحبت ما برای مخاطب قابل‌فهم باشد نه اینکه بعد از اتمام صحبت ما، هیچ برداشتی از آن نداشته باشند.
در تصویر زیر چند قالب برای پیکره‌بندی صحبت‌هایمان معرفی شده است:
در مقاله بعد به توضیح قوی ترین قالب سخنرانی بداهه می پردازیم و با هم مشغول انجام یک تمرین سخنرانی بداهه می شویم. زیرا باید بدانیم که چطور کلاممان را پیکره بندی کنیم تا برای مخاطب قابل درک باشد.
برای مطالعه قسمت های دیگر از سری مقاله های «بداهه گویی» روی لینک های زیر کلیک کنید:
قسمت اول این مقاله: بداهه گویی چیست؟
قسمت سوم این مقاله: قوی ترین قالب بداهه گویی
اگر تمایل دارید مهارت بداهه گویی را به صورت حرفه ای آموزش ببینید، پیشنهاد می کنم حتماً حتماً در دوره حرفه ای و جامع هوش کلامی شرکت کنید.
از طریق لینک زیر می نمانید با سرفصل ها و موضوعات این دوره بیشتر آشنا شوید:
توضیحات دوره حرفه ای و جامع هوش کلامی
بد نیست به ویدئو زیر هم نگاهی بیندازید:
دیدگاه خود را ثبت کنید
تمایل دارید در گفتگوها شرکت کنید؟در گفتگو ها شرکت کنید.