زبان بدن دست ‌ها

چند وقت پیش تبلیغاتی در تلویزیون پخش می‌شد که یکی از بازیگران معروف کشورمان آن را اجرا کردند، نظر افراد زیادی را درباره این تبلیغات شنیدم و اکثراً می‌گفتند: «خیلی تحکم آمیز حرف میزنه… تهدید میکنه که باید فلان جا عضو بشی و… ». برایم بسیار جالب بود و خودم هم که دقت کردم متوجه شدم حرکت دست او به حالت اشاره باعث چنین برداشتی شده است. زبان بدن دست ‌ها در مکالمات ما بعد از سَر، بیشترین پیام‌ها را انتقال می‌دهند که اگر به معنای آن آگاه نباشیم امکان دارد ناخواسته اثر منفی بگذاریم. درک زبان بدن به صورت ناخودآگاه است یعنی حتی اگر مخاطب هیچ چیز از زبان بدن آموزش ندیده یا مطالعه نکرده باشد، باز هم همان تاثیر را می‌گیرد.  در مقاله زبان بدن به اهمیت و میزان تاثیر گذاری آن پرداخته‌ایم و در مقاله فعلی به بررسی زبان بدن دست‌ ها می‌پردازیم.

مالیدن کف دست به یکدیگر

این نوع زبان بدن دست‌ ها نشانه امید و انتظار مثبت است به عنوان مثال زمانی که مادرم به من می‌گوید: «شام آمادس!» من با خوشحالی دست‌هایم را به هم مالش می‌دهم و می‌گویم: «آخجون… یعنی شام یه چیز خوشمزه داریم!». یا وقتی که فروشنده با هیجان به دفتر مدیر فروش وارد می‌شود در حالی که کف دست‌هایش را به هم می‌مالد و به مدیر می‌گوید: «یه سفارش بزرگ گرفتیم!»، او با این حرکت به مدیر مژده یک اتفاق خوب را می‌دهد. اگر گارسون رستوران این زبان بدن را نشان داد، بدانید که غیر مستقیم در حال انتقال این پیام است: «خب… چه انعام خوبی به من میدی!».

نکته دیگر اینکه سرعت مالیدن کف دست‌ها نشان دهنده این است که فرد از چه کسی انتظار سود و مزایا دارد. البته اگر مخاطب در یک روز سرد زمستانی این کار را می‌کند برای این نیست که منتظر اتوبوس است بلکه دست‌هایش یخ کرده!

دست‌های به هم گره کرده

این نوع زبان بدن دست ها را باید در دو حالت بررسی کرد:

1. همراه با لبخند: به معنای اعتماد به نفس بالا
2. بدون لبخند: نشانه نگرش محدود و منفی یا مضطرب

چند روز قبل از نوشتن این مقاله، مادرم طی یک صحبت تلفنی با خبر شد که مادربزرگم از چهارپایه افتاده و کمر او شدیداً ضربه خورده است. مادرم خیلی نگران و مضطرب شد و تا زمانی که نزد مادربزرگم رفت، هنگام نشستن به فکر فرو می‌رفت و دائما دست‌هایش را گره می‌کرد.

سه وضعیت برای گره کردن دست‌ها وجود دارد:

• مقابل صورت
• بر روی میز یا روی دامن
• در مقابل بدن یا پایین‌تر

هر چه دست‌های گره کرده در ارتفاع بالاتر باشند، اضطراب و نگرش منفی فرد بیشتر است!

برج کلیسا در زبان بدن دست ها

شکل دست‌ها در این حالت مانند برج کلیسا است. افرادی که اعتماد به نفس بالا دارند بیشتر از این حرکت استفاده می‌کنند مانند مدیر، رئیس، وکیل و… . این حرکت را هنگام گفتگوی رئیس با کارمندان زیر دست می‌بینید. برای تحلیل این حرکت باید زبان بدن سر را نیز در نظر داشته باشید و اگر همراه با برج کلیسا، سر خود را بالا بگیرید دیگران فکر می‌کنند که شما مغرور و خود پسند هستید. بنابراین اگر می‌خواهید اعتماد فردی را به خود جلب کنید از انجام این حرکت خودداری کنید چون نشانه غرور و نخوت است.

اما اگر در یک مصاحبه می‌خواهید با اعتماد به نفس به نظر بیایید تا همه تصور کنند که پاسخ‌های شما درست است از حالت برج کلیسا به صورت طبیعی استفاده کنید.

• روش برخورد با افراد مغرور

دست‌ها را پشت بدن نگه داشتن

این حرکت نشانه برتری قدرت و اعتماد به نفس بالای شخص است، فکر می‌کنید چرا؟ چون شخص با نشان دادن نقاط آسیب پذیر مانند شکم، گردن و قلب نترس بودنش را به نمایش می‌گذارد. تحقیقات نشان می‌دهد که انجام دادن این حرکت در مواقع انتظار و اضطراب مانند مصاحبه یا در مطب دندان پزشکی، به فرد احساس اطمینان و اعتماد به نفس می‌بخشد. احتمالاً شما هم مانند قصد دارید از این نکته برای بهتر شدن حال خود بهره ببرید.

اما همیشه قضیه اینطور نیست و باید به حالت دست‌ها که پشت بدن پنهان شده‌اند هم دقت کنیم. اگر یکی از دست‌ها مچ دیگر را گرفته باشد، نشانه یأس و نا امیدی است که شخص سعی دارد خودش را کنترل کند.

اگر قسمت بالاتر دست با دست دیگر در پشت بدن نگه داشته شود، وضعیتی درمانده‌تر و عصبانی‌تر از شخص نشان می‌دهد و این حس به شما دست می‌دهد که فرد تلاش زیادی برای کنترل خود انجام می‌دهد.

• چرا زبان بدن از زبان کلام قدرتمندتر است؟

نمایش شست دست

نمایش شست برای اظهار قدرت، ابراز وجود و نگرش تهاجمی استفاده می‌شود. معمولاً افراد بالا دست و در طبقه بالا سعی در نشان دادن شست خود دارند اما این حرکت را در طبقه پایین کمتر می‎بینید.

شست بیرون زده از جیب کت، نشانه نگرش غالب است و مدیران در محیط اداره این زبان بدن دست ها را به کار می‌برند اما کارمندان جرات انجام این کار در حضور مدیر را ندارند. خانم‌ها کمتر این حرکت را از خود نشان می‌دهند زیرا این حرکت از اعتبار آن‌ها می‌کاهد.

شاید برخی از آقایان را دیده باشید که هنگام صحبت با یک خانم، دست‌های خود در جیب پشتی شلوار فرو می‌برند در حالی که شست دست بیرون است، این واکنش برای پنهان کردن نگرش غالب است.

کف دست‌ها

در دوره فن بیان و سخنرانی، همیشه به شرکت کنندگان توصیه می‌کنیم که در حضور مخاطبان زبان بدن دست‌ ها را باز نگه دارند و تا حد امکان کف دست خود را در معرض دید قرار دهند. کف دست نشان دادن یعنی هیچ چیزی برای آزار تو پنهان نکرده‌ام و با تو صاف و صادق هستم. برای جلب اعتماد و اظهار راست گویی این حرکت رواج دارد.

در مقابل اگر کف دست‌ها رو به پایین باشد، نشانه سخت گیری و عدم انعطاف پذیری است. معمولاً افرادی که می‌خواهند نظر خود را به صورت قطعی بیان کند این حالت را نشان می‌دهد. اگر مخاطب این حرکت را انجام داد بدانید که نظرش عوض نخواهد شد.

 همچنین کف دست‌ ها رو به پایین نشانه تسلط و اعتماد به نفس است و افراد بالا دست برای به کرسی نشاندن حرف خود این زبان بدن دست را به کار می‌گیرند.

حرکت دست با انگشت اشاره

مثالی که از تبلیغات تلویزیونی در ابتدای مقاله آوردیم، یادتان هست؟ در آن تبلیغات بازیگر از حرکت انگشت اشاره استفاده کرد و بیننده‌ها نگرش خوبی دریافت نکردند. برای استفاده از این زبان دست باید حواسمان باشد که زیاده روی نکنیم فقط در مواقع واقعاً ضروری از آن استفاده کنیم چرا که انگشت اشاره نشانه تهدید و دیکتاتوری است.

این حرکت را معمولاً والدین برای گوشزد به کودکان یا معلم‌ها برای تأکید به دانش آموزان به کار می‌برند.

مقالات مرتبط با زبان بدن:

• چرا زبان بدن از زبان کلام قدرتمندتر است؟
• زبان بدن سر
• زبان بدن افراد دروغگو
• زبان بدن چشم ها
• کتاب زبان بدن آلن پیز
• زبان بدن پا ها

جمع‌بندی

زبان بدن دست ها بعد از سر، بیشترین اثر را در روابط دارند رایج‌ترین انواع زبان بدن دست ها را در این مقاله آوردیم که بهتر است از این به بعد آگاهانه از آن استفاده کنیم تا سوء تفاهم پیش نیاید و تاثیر گذاری خود را بالاتر ببریم چه در سخنرانی، چه در مذاکره یا هر موقعیت دیگر.

در انتها اگر نوع دیگر از زبان بدن دست ها را می‌شناسید، در قسمت نظرات با ما به اشتراک بگذارید.