زبان بدن افراد دروغگو

لازم است همین ابتدا یک نکته را بگوییم که زبان بدن هیچگاه به صورت ۱۰۰ درصد دروغگو را لو نمی‌دهد. زبان بدن تنها به ما کمک می‌کند که متوجه ضد و نقیض بودن کلام و رفتار مخاطب شویم و در اینجا فقط حق داریم شک کنیم نه اینکه سریع نتیجه گیری کنیم! بنابراین گول این تیترهای جنجالی را نخورید «شناخت افراد دروغگو از روی زبان بدن»، «تشخیص دروغ با این زبان بدن‌ها» و… . body language شامل بخش‌های مختلفی می‌شود: چشم، سر، گردن، دست‌ها، پاها و… که هر کدام یک کلمه از جمله را تشکیل می‌دهند. ما برای تحلیل درست حالات درونی فرد، باید به تمامی حرکات بدنی او دقت کنیم و به شرایط محیطی هم توجه داشته باشیم.

در ادامه زبان بدن افراد دروغگو را معرفی می‌کنیم، البته معنایش آن نیست که اگر این حرکات را انجام داد پس دروغگو است! این نشانه‌ها فقط سیگنالی برای مشکوک شدن خواهند بود.

علت تفاوت زبان بدن افراد دروغگو با حالت عادی

افراد دروغگو زبان بدن متفاوتی نسبت به حالت عادی نشان می‌دهند و علت آن هم استرس است. چون خود فرد می‌داند که دروغ می‌گوید و از لو رفتن دروغش می‌ترسد. مغز هنگام ترسیدن در بدن هورمون آدرنالین ترشح می‌کند، ضربان قلب بالاتر می‌رود، فشار خون افزایش می‌یابد، ماهیچه‌های پا برای فرار آماده می‌شوند و… . در نتیجه این ساز و کار، زبان بدن به صورت آنی و لحظه‌ای دچار شوک عجیبی می‌شود و فرد ناخودآگاه body language متفاوتی از خود نشان می‌دهد.

برای تفسیر حالت بدنی فرد، باید شرایط محیطی را هم در نظر بگیریم، در کل زبان بدن دروغگو شامل موارد زیر می‌شود:

موقعیت پاها در زبان بدن افراد دروغگو

مهم‌ترین نکته در رابطه با پاها این است که ما کنترل چندانی روی آن‌ها نداریم، بیشترین کنترل ما روی زبان بدن بالا تنه است از این رو پاها صادق‌ترین عنصر ارتباطی می‌باشند. از طرفی مکانیزم اصلی پاها برای بقای ما طراحی شده است یعنی دو حالت: حرکت به سمت غذا یا فرار برای دور شدن از خطر.

افراد دروغگو معمولاً نمی‌توانند پاهای خود را به خوبی کنترل کنند و اضطراب آن‌ها با تکان شدید پاها همراه می‌باشد. ضمن اینکه پاهای آن‌ها به حالت فرار قرار می‌گیرند و می‌خواهند هر چه زودتر محیط را ترک کنند. اما در آن لحظه فرد نمی‌تواند از محیط خارج شود و باید در جلسه بماند، بنابراین پاهایش شروع به تکان دادن و لرزش می‌کنند. این لرزش لزوماً به خاطر دروغ نیست اما استرس را نشان می‌دهد.

نوازش کردن خود

معمولاً ما انسان‌ها وقتی استرس داریم، می‌خواهیم خود را نوازش کنیم که آرامش بگیریم. این نوازش به شکل‌های مختلف مانند دست بین موها بردن، مالش سر، دست کشیدن به ریش و سبیل (برای آقایان) و… . زبان بدن افراد دروغگو می‌تواند ترکیبی از همه این‌ها یا فقط یک مورد باشد. در کل فرد با این حرکات سعی دارد خود را آرام کند.

لبخند مصنوعی در زبان بدن افراد دروغگو

لبخند واقعی و مصنوعی با یکدیگر فرق دارند. در لبخند واقعی گوشه‌های لب به سمت بالا و همچنین گوشه‌های چشم هم چروک و گونه‌ها برجسته می‌شوند. اما در لبخند مصنوعی فقط قسمت لب‌ها درگیر هستند و هیچ چروکی اطراف چشم مشاهده نمی‌شود. یکی از موارد دیده شده در زبان بدن افراد دروغگو این است که  دائم لبخند مصنوعی می‌زنند. در واقع سعی دارند خود را خوشحال و عادی نشان دهند اما غافل از اینکه لبخند مصنوعی آن‌ها حالشان را لو می‌دهد.

عدم تطابق بین گفتار و رفتار

اگر به قسمت‌های مختلف body language مسلط باشید، می‌توانید عدم تطابق را متوجه شوید. به عنوان مثال تکان دادن سر به جلو نشانه تایید و تکان دادن به طرفین نشانه نفی است. حال اگر گوینده موضوعی را با حرف‌هایش نفی کند اما سرش را به حالت تایید تکان دهد، نقیض رخ می‌دهد و به احتمال زیاد باید به درست بودن حرف‌هایش شک کرد. برعکس این حالت هم می‌تواند اتفاق بیفتد.

این مطلب را بخوانید: زبان بدن سر

خارش اعضای بدن

یکی از انواع زبان بدن افراد دروغگو، خارش بینی است. جالب است بدانید زمانی که مغز در حالت تنش و استرس قرار می‌گیرد، برای بیشتر فکر کردن نیاز به اکسیژن بیشتری دارد. به همین دلیل در این شرایط کمی بینی را بزرگتر می‌کند تا حجم تنفس افزایش یابد البته این میزان بزرگ شدن برای ما ملموس نیست. اما در نتیجه این بزرگ شدن، پوست بینی دچار کشش و خارش می‌شود.

خارش گردن یا پشت سر یا هر جایی از بدن می‌تواند ناشی از دروغگویی باشد چون فرد ترسیده و فشار خونش بالا رفته است.

پوشاندن قسمت‌های آسیب پذیر بدن

لیلیان گِلَاس که یکی از کارشناسان زبان بدن می‌باشد و با FBI همکاری دارد، در کتاب «زبان بدن دروغگوها» می‎گوید که «برخی نواحی مانند گلو، سینه، سر یا شکم آسیب پذیرترین عضو بدن هستند که افراد دروغگو سعی در پوشاندن آن‌ها دارند». چون احساس خطر می‌کنند و حالت تدافعی می‌گیرند.

پنهان کردن دست‌ها در زبان بدن افراد دروغگو

این حالت ریشه در دوران کودکی دارد که دور از چشم پدر و مادر چیزی را بر می‌داشتیم و وقتی با آن‌ها مواجه می‌شدیم دست‌هایمان را پشتمان پنهان می‌کردیم و می‌گفتیم «نه من برنداشتم!». به تدریج با بزرگ شدن، این حالت در ما باقی مانده و هنگام دروغگویی دستان خود را سعی می‌کنیم پنهان کنیم مثلاً دست را در جیب فرو ببریم.

این مطلب را بخوانید: زبان بدن دست ها

حالت خشک زدگی مانند انجماد

این زبان بدن افراد دروغگو بسیار رایج است و اگر یک بار دقت کنید، متوجه می‌شوید. افراد دروغگو هنگام مواجه شدن با دروغ خود، بهت زده می‌شوند و حالت انجامد می‌گیرند گویا خشکشان می‎زند. این حالت به صورت لحظه‌ای اتفاق می‌افتد و باید خیلی تیز حس باشید تا متوجه شوید.

البته یک حالت خشک زدن طولانی هم وجود دارد، معمولاً افراد دروغگو به حالت تدافعی، روی صندلی می‌نشینند و کمتر تکان می‌خورند گویا به صندلی چسبیده‌اند.

پوشاندن چشم‌ها در زبان بدن افراد دروغگو

چشم‌ها منبع اصلی مغز برای دریافت اطلاعات هستند و زمانی که مغز تحت فشار قرار می‌گیرد، سعی می‌کند با بستن چشم جلوی ورودی داده‌ها را بگیرید تا فرصت برای پردازش داشته باشد. این حالت به صورت پوشاندن چشم‌ها در زبان بدن دروغگوها ظاهر می‌شود و فرد معمولاً از نگاه کردن طفره می‌رود چون مغز زمان می‌خرد تا بتواند استرس را کنترل کند. گاهی اوقات به جای پوشاندن چشم‌ها، مردمک‌ها تنگ‌تر می‌شوند تا ورودی کمتری دریافت کنند.

البته به نگاه کردن مستقیم و خیره هم باید شک کرد چون افراد دروغگوی حرفه‌ای سعی می‌کنند با زل زدن به شما بقبولانند که حرفشان درست است.

این مطلب را بخوانید: زبان بدن چشم ها

نکته فوق مهم

گاهی اوقات استرس طبیعی است و نباید سریعاً آن را به دروغگویی تعبیر کنیم. به عنوان مثال فردی که به یک جلسه مصاحبه کاری می‌رود، طبیعی است که کمی استرس داشته باشد چون آینده‌ و زندگی‌اش به قبولی در آن جلسه بستگی دارد. بنابراین هر استرسی، ناشی از دروغ نیست.

زبان بدن افراد دروغگو با گفتار آن‌ها تفاوت دارد و این مهم‌ترین نکته‌ای است که باید به آن توجه داشته باشیم. در جلسه مصاحبه بعد از گذشت چند دقیقه، حال فرد عادی می‌شود و استرس او کاهش می‌یابد. حال اگر در میانه جلسه میزان استرس او به حد غیر عادی بالا رود، مشکوک به نظر می‌رسد.